Major Adolf Pilch, bohater m.in. walk o lotnisko bielańskie, doczekał się upamiętnienia swoich zasług i poświęcenia dla ojczyzny. 11 października na skwerze im. Maryny Falskiej przy ul. Schroegera, nastąpiło odsłonięcie dedykowanej mu tablicy pamiątkowej.
Dolina
Adolf Pilch, ps. „Góra”, „Dolina”, Powstaniec Warszawski, Cichociemny, Dowódca Zgrupowania Stołpecko-Nalibockiego Armii Krajowej, uczestnik walk w Puszczy Kampinoskiej, jest uważany za jednego z najlepszych polskich partyzantów z okresu II wojny światowej.
W trakcie Powstania Warszawskiego razem ze swoimi żołnierzami brał udział w szturmie na lotnisko bielańskie 2 sierpnia. W nocy tego samego dnia jego oddział dokonał skutecznego ataku z niewielkimi stratami własnymi na liczny batalion Brygady SS-RONA stacjonującej we wsi Truskaw.
Za swoje zasługi major Adolf Pilch odznaczony został m.in. Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych (czterokrotnie) oraz Medalem "Polonia Mater Nostra Est”.
Upamiętnienie
W październikowej uroczystości wzięli udział przedstawiciele środowisk kombatanckich, Sejmu RP, instytucji państwowych, miasta i dzielnicy, służb mundurowych, bielańskiej Rady Seniorów oraz szkół.
Szerzej o historii mjra Pilcha opowiedział zebranym na uroczystości porucznik Witold Grzybowski, jeden z „doliniaków” i jego towarzysz broni. Przywołał słowa kpt. Józefa Krzyczkowskiego, ps. "Szymon", dowódcy Grupy Kampinos. – Pilch nie walczył o zaszczyty, a o sprawę. Umiał przewodzić innymi, był lojalnym współpracownikiem, posiadał autorytet moralny – cytował Grzybowski.
– Mjr Pilch mimo tego, że był jednym z najdzielniejszych żołnierzy okresu II wojny światowej, nie jest powszechnie znany. Dzięki "Dolinie" i jego podkomendnym w trakcie Powstania odniesiono wiele spektakularnych zwycięstw. Na nim i na jego żołnierzach możemy wzorować się my i młode pokolenia – mówiła Małgorzata Gosiewska, wWcemarszałek Sejmu RP.
– Nie wszyscy czytają książki historyczne. Nie wszyscy uważają na lekcjach historii. Ale ktoś może zatrzyma się właśnie tutaj, przy tej tablicy, i dowie się o mjrze Pilchu – mówiła poseł Joanna Fabisiak. Zwracając się do kombatantów, dodała – Jesteśmy wdzięczni Wam za to, że walczyliście o ojczyznę i dbacie o zachowanie pamięci o tych wydarzeniach dla kolejnych pokoleń.
Następnie przemówił Burmistrz Grzegorz Pietruczuk.
– Uczciliśmy dzisiaj człowieka, który został zapomniany, choć dokonał rzeczy niesamowitych. Po lekturze jego biografii zastanawiałem się długo, dlaczego jego postać zatarła się w historii, w tym tej dzielnicowej. Adolf Pilch był przecież człowiekiem niezwykłym i zasłużył na miejsce w naszej pamięci – mówił burmistrz Pietruczuk. – Dziękuję Darkowi Marciniakowi i Grupie Historycznej Zgrupowania „Radosław” za wyjście z inicjatywą jego upamiętnienia. Podziękowania kieruję również do Dyrektora Artura Gierwatowskiego z Huty ArcelorMittal Warszawa za ufundowanie tablicy.
– Z jednej strony mamy człowieka, który swoim bogatym życiorysem mógłby obdzielić wielu innych ludzi. Z drugiej jest człowiek zwyczajny, wychowanek szkół II Rzeczypospolitej, cywil, który przed wojną nie dowodzić żołnierzami, bo sam nim nie był – mówił Kazimierz Krajewski, Prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Wileńsko-Nowogródzkiego, który odniósł się zarazem do społecznej niepamięci o Pilchu. – Losy „doliniaków” po wojnie były gorzkie. Zapominano o nich na kilkadziesiąt lat. A jeśli pamiętano, to tylko w negatywach. W komunistycznej Polsce groziło im więzienie i gorzej.
Na uroczystości pojawił się ponadto zastępca burmistrza miasta Opoczno, Tomasz Łuczkowski.
– Opoczno to nie tylko płytki ceramiczne, jak się pewnie większości ze zgromadzonych kojarzy, ale też ziemia historyczna. Ziemia, która przyjęła mjra Pilcha po jego zrzucie jako Cichociemnego do kraju, a następnie zapewniła mu schronienie, kiedy szukał wraz z „doliniakami” bezpiecznej przystani po rozbiciu oddziału pod Jaktorowem – mówił Łuczkowski.
Na sam koniec głos zabrał por. Józef Kassyk, przewodniczący Bielańskiego Klubu Kombatanta, który porównał mjra Pilcha do panteonu wielkich bohaterów takich jak Witold Pilecki. Następnie pod tablicą delegacje złożyły pamiątkowe wieńce.
Wyróżnienie
Podczas uroczystości por. Witoldowi Grzybowskiemu ps. „Kot” i niestety nieobecnemu mjr. Waldemarowi Sielickiemu, ps. „Mały”, żołnierzom z oddziału mjra Pilcha, przyznane zostały medale PRO BONO POLONIAE, wyróżnienia nadawane przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Ministra Józefa Kasprzyka za zasługi w upowszechnianiu wiedzy o historii walk o niepodległość oraz krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie i poza granicami kraju.
Odznaczenia w imieniu ministra wręczyła Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska.
